Masterclass faalkunde (korte workshop of lezing)

Korte video-impressie

Word een Master in falen!

Een Masterfaalkundige mag fouten maken, een Masterfaalkundige kan ook fouten maken! Hij deelt zijn fouten, blijft ontspannen en leert ervan. Een Master reageert bovendien productief op de fouten van anderen.

Inhoud masterclass

Wij maken iedere masterclass op maat, zodat deze naadloos aansluit bij jouw organisatie en specifieke vraag.

In overleg met ons kies je voor een aantal faalkundige thema’s die we gaan behandelen in jullie masterclass. Waarbij het thema faalfitness voor iedere groep is aan te raden!

In een masterclass van ongeveer 1,5 uur passen 2 à 3 thema’s.

Dit zijn de thema’s:

1. 1. Faalfitness
   2. Ruimte voor fouten maken
   3. Durven proberen en leren van fouten: de groeimindset
   4. Onbevreesd fouten bespreken
   5. Verminderen van perfectiestress
   6. Vriendelijk falen

1. Faalfitness
   • Wist je dat je ‘faalspieren’ hebt? Deze zitten door je hele lijf! Wanneer je iets spannends wilt proberen, dan voel je ze in je buikstreek. Angst om te falen kan benauwdheid veroorzaken rond je longen. En als je jezelf hard aanpakt of opjaagt, dan merk je wellicht ‘verkrampte faalspieren’ tussen je oren. Deze spieren kun je trainen met faalfitness.
   • Dit zijn energieke en grappige oefeningen waarmee je je ‘faalspieren’ soepeler en krachtiger maakt.
   • Faalfitness biedt een fantastische omgeving om falen te oefenen. Dankzij de humorvolle en speelse opzet van de oefeningen wordt het heel gemakkelijk om ergens nog niet goed in te zijn en het toch te proberen.
   • De deelnemers ontwikkelen door deze oefeningen ‘spierkracht’ om op een vriendelijke en open manier met fouten om te gaan.
   • De meeste oefeningen doen we in tweetallen, sommige doen we met de hele groep tegelijk.
     Terug naar het overzicht van de onderwerpen.
2. Ruimte voor fouten maken
   • Kun jij makkelijk fouten maken op je werk? Of schaam jij je snel en duik je het liefst weg voor je fouten? De meeste mensen vinden fouten maken op het werk moeilijk. Omdat ze bang zijn dat het hun baan negatief beïnvloedt bijvoorbeeld.
   • Het nadeel van weinig ruimte voor fouten is dat het benutten ervan, zoals leren, experimenten, opnieuw proberen en innoveren lastig maakt. Je moet elkaar kunnen aanmoedigen om dingen te proberen. En tegen elkaar te kunnen zeggen wat wel én wat niet werkt. Wat goed gaat en wat niet goed gaat.
   • Als je ruimte maakt voor fouten, dan weet je wat er nog meer mogelijk is. Bovendien hoef je dezelfde fouten niet meer te maken. En kun je grote rampen voorkomen door elke kans op verbetering direct aan te pakken.
   • Niet elke fout is hetzelfde. Amy Edmondson, hoogleraar leiderschap aan de Harvard Business School, onderzocht hoe mensen meer ruimte voor fouten kunnen maken op het werk. Ze onderscheidt hiervoor verschillende categorieën: basale, complexe, en slimme fouten.
   • Deelnemers leren deze verschillende soorten fouten te herkennen, te begrijpen en divers te benaderen. Zo kunnen collega’s echt van elkaars fouten leren en er prestaties in de toekomst mee verbeteren.
   • Naast deze categorieën leren deelnemers ook het verschil in fouten maken, falen en mislukken te onderscheiden. Een fout kan namelijk voelen alsof je enorm gefaald hebt of mislukt bent en daarmee de ruimte voor het maken van fouten verkleinen.
   • In de ‘jazz-wereld’ is al jaren geëxperimenteerd met het productief ruimte maken voor fouten. Deelnemers leren hiervan om te denken in mogelijkheden. Dit stimuleert creativiteit, leren en verbinding.
     Terug naar het overzicht van de onderwerpen.
3. Durven proberen en leren van fouten: de groeimindset
   • Stel dat een collega heel goed vergaderingen kan voorzitten: hij laat iedereen aan bod komen, zorgt voor veel structuur en is altijd op tijd klaar. Is hij dan een geboren talent? Of komt zijn succes voort uit veel uitproberen, falen en weer opstaan? Het antwoord op deze vragen zegt iets over je mindset: de overtuiging over de veranderbaarheid van vaardigheden en intelligentie.
   • Bij een vaste mindset ga je ervan uit dat je leervermogen op een aantal gebieden aangeboren en onveranderbaar is. Dit maakt je bang om te proberen, omdat je vreest dom gevonden te worden als je poging mislukt. Stel, je vindt jezelf niet creatief. Dan zijn fouten het bewijs van dit onvermogen.
   • Met een groeimindset daarentegen ga je ervan uit dat je leervermogen veranderbaar is. De gedachtegang is dan bijvoorbeeld: ‘Misschien ben ik nu nog niet creatief, maar ik kan dat wel worden door inspanning, inzet en toewijding, en door het openstaan voor falen en het leren van fouten.’ Met een groeimindset ben je meer geneigd om jezelf uit te dagen.
   • Deze theorie is ontwikkeld op basis van jarenlang onderzoek door Carol Dweck, hoogleraar psychologie aan de Stanford University.
   • In de masterclass krijgen deelnemers concrete handvatten aangereikt om zichzelf en anderen te stimuleren in het aannemen van een groeimindset. Zoals bijvoorbeeld door het onderscheid leren maken tussen leerdoelen en prestatiedoelen.
     Terug naar het overzicht van de onderwerpen.
     Carol Dweck over haar groeimindset onderzoek.
4. Onbevreesd fouten bespreken
   • Om van fouten te kunnen leren moet je er met elkaar over kunnen praten. Bespreek jij makkelijk je fouten en missers op het werk? Zie je je collega’s dat moeiteloos doen? Er is hier moed voor nodig. Zeker in onze succesmaatschappij. Waarin we meer gewend zijn aan het tonen van prestaties. Bovendien is een fout verzwijgen eenvoudiger dan delen. Want dan is er geen actie nodig.
   • Het makkelijk kunnen bespreken van fouten vereist een veilige werkomgeving. Omgekeerd zorgt onbevreesde openheid over misstappen juist voor die veiligheid.
   • De eerder genoemde Amy Edmondson, hoogleraar leiderschap aan de Harvard Business School, bedacht de term ‘psychologische veiligheid’. Dit staat voor een klimaat in organisaties waarin iedereen interpersoonlijke risico’s durft te nemen. Waarin nieuwe ideeën vrij worden geuit, meningen openlijk worden gedeeld en fouten makkelijk worden erkend en besproken.
   • Een ‘just culture’ (rechtvaardige cultuur) zorgt ervoor dat medewerkers fouten melden en bespreken zonder angst voor straf, behalve bij ernstig wangedrag. Het is een concept uit de luchtvaart dat is doorontwikkeld en beschreven door David Marx. De rechtvaardige cultuur bevindt zich tussen een strenge strafcultuur en een volledig vergevingsgezinde cultuur in. Zodat iedereen van fouten kan leren en tegelijkertijd verantwoordelijk gedrag vertoont.
   • Deelnemers leren tools om onbevreesd fouten te bespreken en elkaar aan- en tegen te spreken. Dit zijn praktische tips en ideeën, gebaseerd op het onderzoek van Amy Edmondson en het werk van David Marx.
     Terug naar het overzicht van de onderwerpen.
5. Verminderen van perfectiestress
   • Er is op zich niets mis met perfectionisme, wie wil er nu niet iets prachtigs afleveren? Maar wanneer dit streven voortkomt uit de angst om niet goed genoeg te zijn of niet te voldoen aan eigen normen of die van anderen, wordt het een heel ander verhaal. Dan verandert perfectionisme in iets ineffectiefs en ongezonds en leidt het tot stress: perfectiestress.
   • Perfectiestress uit zich onder andere in scherpe zelfkritiek, angst voor feedback, de angst om fouten te maken, de angst om door de mand te vallen (het impostersyndroom), steeds harder werken en het vermijden of uitstellen van spannende taken. Dit alles remt werkplezier, creativiteit, het leren en de prestaties.
   • Om perfectiestress te kunnen verminderen leren deelnemers gebruik te maken van tools uit ACT: Acceptance and Commitment Training. Een vernieuwende methode om mensen psychologisch flexibel en veerkrachtig te maken.
   • ACT is ontwikkeld door de Amerikaanse hoogleraar psychologie Steven C. Hayes.
   • Deelnemers leren om het zinloze gevecht met lastige emoties en zelfkritische gedachten te stoppen (acceptance). Want juist dat gevecht levert de perfectiestress op. Zo ontstaat er ruimte en aandacht voor dingen die echt belangrijk voor ze zijn in het werk (commitment).
     Terug naar het overzicht van de onderwerpen.
6. Vriendelijk falen
   • Fouten maken en toch vriendelijk, geduldig en begripvol zijn voor jezelf, kan dat? Natuurlijk! Dingen lopen immers vaak anders dan je zou willen of verwachten. Je bent menselijk en feilbaar.
   • Dit betekent echter niet dat je al je falen ‘gewoon maar helemaal oké moet vinden’. Het is prima om te streven naar verandering in jezelf. Maar doe je dat omdat je om jezelf geeft? Of omdat je jezelf waardeloos en onacceptabel vindt vanwege falen?
   • Deelnemers leren vriendelijker te falen met tools uit ACT (zie perfectiestress) en uit het onderzoek naar zelfcompassie van Kristin Neff, universitair hoofddocent aan de Universiteit van Texas. Met deze tools leren deelnemers met zichzelf om te gaan zoals ze dat met beste vrienden zouden doen. Dus met dezelfde zorg, tolerantie en vriendelijkheid.
   • Mensen die vriendelijk kunnen falen, bieden zichzelf steun zodat ze vooruit kunnen kijken met mildheid, in plaats van terug te blikken met zelfverwijt. Dit bouwt interne stabiliteit op.
     Terug naar het overzicht van de onderwerpen.

‘Ik vond de training heel goed en herkenbaar en de groep zeer enthousiast! De interactie was heel goed. Op een humoristische manier kreeg je dingen mee die je aan het denken zette. Ik herken perfectiestress ook bij mezelf en ik ben er door deze training op een andere manier naar gaan kijken. Het heeft me dus veel geholpen!’
Bol.com, Leonie van den Hatert, Projectmanager afdeling Design

Foto: Margot de Heide

‘Jeeee, nou, ik zit ook echt na te genieten. Het was nog mooier dan ik had durven hopen…! Echt zo leuk te zien hoe Remko ons over grenzen trok, met een lach, waardoor er werkelijk beweging kwam. Ik vond de opbouw erg goed, fijn dat er af en toe een theorieblokje in zat, pakkende filmpjes en omdat Remko het zelf ook zo leuk vindt komt dat heel snel over. De oefeningen maakten meteen de drempels voelbaar en ook het positieve effect van het durven doen. Ik heb alleen maar goede reacties gehoord en meteen al in de middag merkten we allen heel goed het effect.’
Samen Veilig Midden Nederland, Harmke Bergenhenegouwen, Senior Staf Gedragswetenschapper

‘Met Ingrid mogen ervaren wat falen nu precies met je doet en waarom dit gevoel zo belangrijk is. Het haalt je uit je comfortzone en dat voelt goed! Ingrid krijgt zonder probleem een club van 35 deelnemers aan het lachen zonder dat de aandacht voor het thema en de oefeningen verslapt. De oefeningen zijn laagdrempelig maar doen de ogen wel openen na de theorie die je er ook bij krijgt. Faalkunde en Ingrid zijn een gouden combi!’
Novadic-Kentron, Michael Bijl, Teamleider ZorgAdministratie

‘Je gaat naar een masterclass faalkunde zonder te weten wat je te wachten staat en komt er na verloop van tijd uit met de behoefte dat je anderen wilt activeren deze activiteit ook mee te maken. Het was energie gevend, verrassend, inspirerend voor zowel prive als in het werk, bevrijdend van negatieve gedachtes over hoe ik overkom. En dat ook nog eens op een funky manier. Ik heb nog nooit zoveel plezier gehad in het maken van fouten!’
De Bijenkorf, Mirella Willemsen

‘Remko verzorgde een hele energieke masterclass, waarbij de hele groep leidinggevenden, van directeur tot teamleider, meedeed en geboeid bleef van begin tot eind. Er werd geluisterd, hard gelachen en men stelde zich kwetsbaar op En dat in een grote groep van 100 personen. Een aanrader als je mensen op een andere manier wilt laten kijken naar het maken van fouten en hun eigen reactie daarop.’
Eva van der Post, Manager Ontwikkelpool/ organisatieadviseur Gemeente Leiden

‘De masterclass faalkunde was een perfecte bijdrage aan het Inspiratiefestival. Als ouderenzorgorganisatie willen we onze medewerkers laten ervaren en inspireren op onze nieuwe visie op ouderenzorg. Dat hebben we gedaan d.m.v. allerlei belevingen en lezingen. Remko heeft vanaf het eerste contact met ons meegedacht in de organisatie en invulling. Hierdoor sloot de masterclass perfect aan bij de boodschap en de doel van ons festival. De masterclass faalkunde is persoonlijk, inspirerend, authentiek en harstikke leuk! Remko is enthousiast en er was volop ruimte om de masterclasses samen voor te bespreken. Veel dank!’
Christel Niesten-Verdonck, Projectmanager Stichting Valkenhof